Lëndët aromatizuese
Për t’u dhënë aromë prodhimeve të ëmbla, përdoren lëndët aromatizuese dhe të shijes me origjinë bimore, të cilat përmbajnë vajra etirike dhe lëndë ekstraktive të tjera, që japin shije dhe aromë të fortë.
Për t’u dhënë shije të këndshme e pak të thartë (majoshe) disa prodhimeve dhe për t’i ruajtur shurupet nga sheqerosja, përdoren acide ushqimore si limontoz, kremor, faqol etj. Duhet patur kujdes që acidet të mos ruhen në enë metalike dhe në veçanti në enë bakri dhe xingoje të pasmaltuara.
Disa nga këto aromatizues janë.
Limontozi
Gjendet në limon në gjendje të lëngshme, ndërsa ai që prodhohet është kristalor.
Një lugë limontoz shkrihet në dy lugë ujë të nxehtë dhe kjo përdoret në prodhim duke bërë matjen me pika ose me lugë kafeje.
Një lugë kafeje me limontoz përmban 55 pika.
Lëngu i një limoni është baras me 5g limontoz kristalor ose dy lugë kafeje limontoz të shkrirë.
Vanilja natyrore
Është një bimë tropikale, frutat e së cilës janë të holla, me gjatësi 12-25 cm ose me përmbajtje lëngu të trashë në farë.
Vanilja ka aromë të këndshme.
Gjatë përzierjes së kremrave hidhet e paprerë, në mënyrë që farat e zeza të mos prishin pamjen e kremit.
Gjatë përgatitjes së prodhimeve me ngjyrë të errët vanilja hidhet e prerë në dy pjesë, për së gjati.
Pas zierjes vanilja e përdorur mund të thahet, të shtypet dhe pluhuri i përftuar hidhet në brumin e gurabijeve e të biskotave.
Për ti dhënë sa më shumë aromë, vanilja vendoset në një kuti me sheqer dhe ky, i ngopur me aromë, përdoret për prodhime të ndryshme.
Vanilja sintetike
Është pluhur i bardhë kristalor, që prodhohet në mënyrë kimike dhe shkrihet në ujë të nxehtë ose alkool.
Për të marrë sheqer-vanilje, atë më parë e shkrijmë në alkool pak të ngrohtë, në përpjesëtim 1 me 1.
Pastaj ky lëng përzihet me sheqer pudër 1 me 12,5
Karafili
Është gonxhe e tharë e lules së karafilit që përdoret për reçele, shurupe, biskota etj.
Kanella
Është lëkura e tharë e drurit të kanellës.
Përdoret për reçele, shurupe në copa, të cilat pas zierje hiqen, ndërsa pluhuri përdoret për të aromatizuar brumërat, për mbushje etj.
Arra Moskat
Nga pamja e jashtme ngjan me arrën, por dallohet nga një aromë e fortë.
Përdoret për biskotat, gurabijet, për brumërat me maja birre, duke u grirë në rende.
Esencat
Merret nga shtrydhja e luleve, gjetheve, lëkurës ose e rrënjëve të bimëve që kanë vajra eterike.
Esencat mud të jenë natyrore ose artificiale.
Esencat duhet të përdoren në sasi të pakta.
Ato nga nxehtësia e fortë mund të avullojnë dhe t”i japin prodhimeve aromë dhe shije jo të këndshme, prandaj ato hidhen në fund ose pas punimit të nxehtë.
Kafeja
Për lëng kafeje merret një lugë kafe dhe hidhet ne 1/2 gotë me ujë të valuar.
Gota mbulohet dhe lihet mënjanë.
Pas 20-30 minutash lëngu kalohet në një napë dhe pas kësaj lihet 30 minuta të kullojë.
Në fund merret lëngu i tejdukshëm dhe ky përdoret për aromatizimin e prodhimeve sidomos të kremrave.
Pijet alkolike
Këtu bëjnë pjesë konjaku, rumi, likernat, verërat e rrushit, të cilat përdoren pë përgatitjen e shurupeve, për t”i dhënë aromë dhe shije prodhimeve.
Me verë me ngjyrë të errët nuk duhet të aromatizohen kremrat me ngjyrë të çelur.
